محیط زیست جزئی از زندگی ماست

آنقدر مطالب خواندنی زیاد شده است و فرصت ها کم که آدمی نمی داند چه بخواند و چه نخواند! هر روز بروشورهای گوناگون، روزنامه های مختلف، مجله های متفاوت، کتب متنوع و... چاپ می شود، به سخنی دیگر از در و دیوارمان امروز متن می بارد و ما به عنوان یک انسان امروزی با این حجم از مطالب واقعاً گیج و گم می شویم که کدام را بخوانیم؟ وقتمان را برای چه مطلب و یا متنی صرف کنیم؟ و اصلاً ضروری ترین نیاز امروز ما چیست؟ همین الان که دارم می نویسم با خودم فکر می کنم به راستی آیا من چیزی برای گفتن دارم؟ یا این که فقط می خواهم... به عبارت دیگر دارم با خودم فکر می کنم که چه بگویم که مهم تر از آن در این برهه از زمان نباشد؟

اعتقاد دارم امروزه به کنجی خزیدن و بی تفاوتی را پیشه خویش ساختن نه تنها کوچک ترین کمک به آسایش و آرامش فردی نیست بلکه بزرگ ترین ظلم در درجه اول به خود و در درجه دوم به جامعه خویش است. جامعه ای خوشبختی را تجربه خواهد کرد که تک تک شهروندانش نسبت به همه مسائل خویش و جامعه خویش از جمله مسائل محیط زیست که با حیات فردی و جمعی شان نسبت مستقیم دارد حساس بوده، احساس مسوولیت کنند. به کارگیری عباراتی چون «به من چه ربطی دارد؟ من چه تاثیری دارم؟ آب از جای دیگر باید زلال شود، دیگران چنین می کنند و چنان می کنند و...» که گاهی در ادبیات شفاهی ما مرسوم است همه و همه از نظر روان شناسی، نوعی فرافکنی بوده، به عبارتی تقصیرات و ضعف و سستی های خویش را به گردن دیگری انداختن و خود را توجیه کردن و از خود سلب مسوولیت نمودن است والا در ادبیات جامعه دیندار، مومن، پویا و اثربخش هر شهروندی خود را مسوول دانسته رفتار خود را هر لحظه و ساعت و روز و هفته مورد بازبینی و مراقبت قرار می دهد، سهم خویش را در تمام مشکلاتی که در جامعه وجود دارد می بیند و بیش از همه از خود و نقش خویش در به وجود آمدن آن مشکل سوال می کند.

جامعه زنده و دین محور شهروند بی مسوولیت و بی تفاوت ندارد بلکه رفتار مدنی و در شان و کلاس یک انسان مؤمن و خداجو از آنِ جامعه ای مؤمن، خدادوست، زنده، پویا، اثربخش و خوشبخت است. خوشبختانه امروزه به مدد تکنولوژی هر شهروند یک نهاد و یا یک سازمان شده است، چرا که با امکان دسترسی به فضاهای مجازی می تواند رفتار درست یا خدای ناکرده نادرستش را به طیف وسیعی از انسان ها در سراسر جهان اطلاع دهد، به آنها نکته ای بیاموزد و یا از آنان مطلبی فرا گیرد.

در هیچ دوره ای از تاریخ دسترسی به مراجع تعلیم و یادگیری اینقدر سریع، آسان، وسیع و رایگان نبوده است. در جهان جدید هرحرکتی در کل کره زمین دارای تاثیر و بازخورد است. همه ما برای کاهش آلودگی های محیط زیست مهم هستیم.

می خواهم از هزاران حرف گفتنی بگذرم و تنها چند سوال را مطرح کنم. راستی چرا هوا چند سالی است زیاد گرم شده است ؟ چرا فصل ها یکی شده اند؟ چرا دیگر از برف و یخ ها و قندیل های ناودان خانه ها خبری نیست؟ چرا آب چشمه ها خشک شده است؟ چرا حتی روستاهای پرآب نیز کم آب شده اند؟ چرا امروزه به هیچ آبی نمی توان اعتماد کرد؟ چرا حیات وحش و آن همه گونه های زیستی و جانوری در دور و بر ما پیدایشان نیست؟ چرا همه از ما رمیده اند؟ چه تغییری در خلق و خوی ما ایجاد شده است؟ چرا این همه بیماری های جدید به سبد بیماری های انسان معاصر سرریز شده است؟ چرا تحمل نسل امروز پایین آمده است؟ چرا استفاده از وسایل یکبار مصرف زیاد شده است؟ چرا طبیعت و محیط با انبوهی از وسایل یکبار مصرف آلوده شده است؟ چرا بین ما و سنت های خوب ما فاصله افتاده است؟ مثلا در سنت ما آب احترام و قداست داشت، آلوده کردن جوی، چشمه و رودخانه و... گناه محسوب می شد، سر سفره های پارچه ای دعا و نیایش مرسوم بود اما امروزه به بهانه صرفه جویی در وقت با ترویج وسایل یکبار مصرف همه سنت های خوب را داریم محو و نابود می کنیم.

چشم و گوش ما را انواع و اقسام کانال های ماهواره ای و تبلیغات رنگ به رنگ موجی و تصویری پر نموده است، رقابت های کاذب مصرف گرایی جدید در همه زمینه ها جای قناعت نجیبانه سنتی ما را گرفته است. راستی آیا با استفاده حریصانه از ماشین و تولیدات ماشینی داریم به سوی خوشبختی گام بر می داریم یا آنکه استفاده افراطی از ماشین و تولیداتش خوشبختی را دارد از ما می ستاند؟ ما با دست خودمان چه کار کردیم که این همه چراها بر ما می بارد؟ در پاسخ به همه این چراها باید بگویم که عزیزان من! دانش آموز! دانشجو! کارگر ! کارمند! خانه دار! تحصیل کرده و یا هر مسوولی که داری الان وقتت را برای این متن هدر می دهی. زنگ خطر جدی است. استفاده افراطی از ماشین و تولیداتش سعادت، سلامتی و آرامش را از ما گرفته است.

زندگی ماشینی را باید کمی معقولانه تر کنیم. تمام این مشکلات ما محصول استفاده افراطی از ماشین است. تا دیر نشده همه باید گامی برداریم. هیچ کس خود را غیر مسوول و نقشش را بی تاثیر نداند. همه مقصریم و مسوول، در عین حال همه مهم هستیم و اثرگذار، همه مسوول سلامتی خویش و حفظ نسل آینده هستیم، هر کس به سهم خویش باید گام عملی بردارد والا همه به صورت دسته جمعی در سراشیبی بدبختی خواهیم افتاد. هیچ کس بدون دیگری خوشبخت نخواهد بود.

خوشبختی همه ما به یکدیگر سنجاق شده است. من بدون شما خوشبخت نیستم شما هم بدون خوشبختی من خوشبخت نخواهید بود، همه از همدیگر تاثیر می پذیریم یک حرکت درست و به نفع محیط زیست در تمام جریان های اجتماعی تاثیرات و تبعات مثبت می گذارد. پس بیاییم همه با هم گام های عملی برداریم:

۱) از وسایل یکبار مصرف بسیار بندرت و تنها در شرایط خیلی ضروری استفاده کنیم. چون هم حجم زباله ها را افزایش می دهد، هم انواع آلودگی را به محیط تحمیل می کند و هم انواع بیماری را در چرخش طبیعی حیات به وجود می آورد.

۲) استفاده از دوچرخه باید برای سلامتی فرد فرد ما و جامعه یک ضرورت همگانی تلقی گردد زیرا با استفاده از دوچرخه سوخت صرفه جویی می شود، ترافیک کم شده، آلودگی های صوتی، هوا و... کاهش می یابد.

۳) اتومبیل شخصی همه ما (مسوولان دولتی در درجه اول و مردم در درجه دوم) بجز ایام تعطیل متوقف شده، همه از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنیم. این کار نزدیک به ۲۰ فایده مستقیم دارد.

۴) حرکت در زندگی روزمره کم شده برای همین سکته ها افزایش یافته است، به هر نحو ممکن پیاده روی را هر روز بیشتر کنیم.

۵) همه ما نظافت را جزء مهم ایمان و دینداری خویش دانسته، هرکس مسوول زباله تولید شده خودش باشد. نسبت به آلودگی محیط به وسیله هر شخص چه حقیقی و چه حقوقی بسیار حساس باشیم. در هر جمعی در این باره صحبت کنیم. راهکارهای کم کردن تولید زباله، شیوه تفکیک آن و روش دفع درست آن را یاد بگیریم و در جمع های خصوصی و عمومی اطلاع رسانی کنیم.

۶) عزیزان! آلودگی صدا، آلودگی هوا، آلودگی خیابان ها، ترافیک و هزاران اضطراب و دلواپسی ناشی از آن، تصادفات و کشته و زخمی شدن در جاده ها و غم و غصه ها و هزاران معضلات و تبعات ناشی از آن، همه و همه محصول ولع و حرص ما به اتومبیل شخصی است.

۷) پس همه با هم اصل صرفه جویی را در مصرف همه چیز بخصوص در استفاده از وسیله نقلیه شخصی و به طور کلی زندگی ماشینی مدنظر داشته باشیم. به طبیعت و زندگی طبیعی و بی اضطراب بیشتر علاقه نشان دهیم تا کمی آرامش از دست رفته خود و جامعه مان را دوباره برگردانیم.

حالا که وقت شریف شما هموطن گرامی صرف مطالعه این متن شده است تو را خدا از مجموع این مطالب حتی یک گام هم شده بردار، دوباره یادآوری می کنم: وسایل یکبار مصرف، دوچرخه، اتومبیل شخصی، پیاده روی، صرفه جویی در مصرف همه چیز (آب، برق، گاز، تلفن، کاغذ و...)، کم کردن تولید زباله، اصل تفکیک آن و روش دفع درست زباله.