فرمایشات گوهر بار حضرت علی (ع) در باره محیط زیست
رهبر معظم انقلاب در موارد متعدد و به دفعات به قضیه ی حفظ و صیانت از محیط زیست اشاره کرده است و مسئولین را به اصلی دانستن این قضیه توصیه کرده است. در اینفوگرافیک زیر برخی از بیانات امام خامنه ای درباره حفظ محیط زیست جمع آوری شده است.از نظر اسلام، طبیعت متعلق به انسان و او امانتدار این نعمت الهی برای نسلهای بعدی است، لذا کسی که اقدام به تخریب محیط زیست کند، به این امانت و به نسلهای بشری خیانت کرده است کفران نعمت طبیعت، عقوبت الهی را در پی خواهد داشت و معضلاتی که بعنوان اثرات ناشی از تخریب محیط زیست در زندگی انسانها بوجود آمده در واقع نتیجه کفران این نعمت است…۱۳۸۰/۰۳/۲۹
دیدار با اعضای هیأت علمی همایش محیط زیست، دین و فرهنگ
مسئله‌ى گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلى است؛ اینها را جزو مسائل فرعى نباید به حساب آورد. درست است که در شمارش مسائل اساسى کشور، چشمها و نگاه‌ها به سمت اقتصاد، به سمت فرهنگ، به سمت مسائل پولى، به سمت مسائل سیاسى کشانده میشود – معمولاً اینجور است – لیکن اگر با دقت نگاه کنیم، مسائلى که مربوط به زیست انسانى است، بیشتر از آنها اهمیت دارد. سیاست براى چیست؟ اقتصاد براى چیست؟ خدمات گوناگون شهرى و کشورى براى چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور براى چیست؟ پیشرفت براى این است که انسانها زندگى سالم و مطلوبى داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همه‌ى اینها باطل خواهد شد.۱۳۸۹/۱۲/۱۷
اهمیت محیط زیست
* مسأله محیط زیست یا حفظ منابع طبیعی، برای ما مسأله ای تجمّلاتی و درجه دو نیست؛ یک مسأله حیاتی است. در تلاش ما برای توسعه کشور، اولویّت باید در این بخش باشد.14/12/1377
* در شهر اسلامی، عدالت در تقسیم خدمات شهری، تأمین آرامش روحی و امنیت معنوی، ظهور و اعتلای مظاهراسلامی و انقلابی، عمران و آبادی و زیبایی، حفظ طبیعت و صفای طبیعی، همه با هم باید مورد توجه قرارگیرد. 8/2/1378
* نگاه اسلام به طبیعت و محیط - اعم از جاندار و بی جان - عاطفی، اخلاقی، معنوی و هدایت گرانه است و برخورداری از مواهب طبیعی نیز بر پایه ی اصولی متین، عادلانه، حکیمانه، متوازن و سازنده استوار گردیده است. 20/3/1382
* مسئله ی گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلی است؛ اینها را جزو مسائل فرعی نباید به حساب آورد. 17/12/1389
* سیاست برای چیست؟ اقتصاد برای چیست؟ خدمات گوناگون شهری و کشوری برای چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور برای چیست؟ پیشرفت برای این است که انسانها زندگی سالم و مطلوبی داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همه ی اینها باطل خواهد شد. اهمیت محیط زیست اینجاست. 17/12/1389
* منابع طبیعی ثروتهای ملی اند؛ مال این دولت و آن دولت و این وزیر و آن وزیر که نیستند؛ اینها مال ملتهاست؛ آن هم نه ملتها در یک نسل؛ ثروتی است متعلق به ملتها در طول تاریخشان؛ از اینها باید استفاده کنند. 17/12/1389
* جلوگیری از رفتار غلط با محیط زیست
* همه ی این پدیده هایی که شما می بینید علیه محیط زیست و در آلوده سازی محیط زیست وجود دارد، ناشی از بد استفاده کردن از امکانات طبیعی است. 14/7/1379
* مسئولان کشور باید با برنامه ریزی دقیق، مدیریت صحیح و جدیت در کار، این سرزمین را از تضییع خسارت بار منابع حیاتی و طبیعی و ضایع شدن درخت، آب و خاک نجات بدهند. 14/12/1377
* تخریب محیط زیست معلول نابرابریهای اجتماعی و استفاده غلط از طبیعت و یکی از عوامل تضییع حقوق انسانها است. 20/3/1382
* شیوه های ناصحیح و غیر عادلانه در تعامل با طبیعت و آلوده ساختن محیط زیست در کشورمان نشان دهنده فقدان آگاهیهای زیست محیطی و ضعف ساز و کارهای قانونی در صیانت از محیط زیست و جلوگیری از آلوده ساختن آنست. 20/3/1382
* نادیده گرفتن محیط طبیعی زیست انسان هم نتیجه طغیان، خودبینی و خودخواهی در مقابل طبیعت است. 21/7/1385
مانع سوء استفاده کنندگان از جنگلها و مراتع طبیعی خصوصا در نزدیکی شهرهای بزرگ شوید و مراقب باشید دایره غصب و تصرف نابجا توسعه پیدا نکند. 18/12/1388
* از بین رفتن محیط سبز اطراف شهرها ، به خصوص جنگل ها، مشکلات متعدد بشری را به دنبال دارد که همه ی مسئولین مرتبط با موضوع در دولت، مجلس، قوه ی قضائیه و شهرداری ها باید برای جلوگیری از پیشرفت این حرکت غلط، اقدام جدی به عمل آورند. 15/12/1391
* در اطراف شهرها گاهی جنگلکاری هائی شده لیکن آن چیزی که ثروت اصلی کشور است، که مناطق سبز اطراف شهرهاست، باغات داخل شهرهاست، و بخصوص جنگلهاست، باید محفوظ بماند. 15/12/1391
* تقویت و حفظ محیط زیست
* حفاظت از محیط زیست، جنگل ها و منابع طبیعی و فراهم کردن فضایی سالم و با طراوت برای زندگی از اساسی ترین وظایف است که مسئولان باید آن را در اولویت کاری خود قرار دهند. 17/12/1389
* بی اعتنایی به درخت و گیاه و تباه کردن عوامل طبیعی، برای کشور ضایعه آفرین است، ایران به لحاظ وسعت خاک یکی از کشورهای غنی جهان محسوب می شود، بنا بر این باید با استفاده از موجودی آب و با تکیه بر روشهای علمی، تمامی این سرزمین وسیع را به طور یکپارچه تحت پوشش گیاهی قرار دهیم. 14/12/1377
* ما یک درخت میکاریم، معنایش این است که جوانها که چندین برابرِ نیروی یک آدم پا به سن گذاشتهای مثل ما در آنها وجود دارد و نشاط بیشتری دارند، تعداد بیشتری درخت بکارند و مردم عزیز کشورمان عادت کنند به سنت ایجاد این وسیله ی حیات. 18/12/1388
* این مراسم درختکاری، اقدام نمادینی است تا جوانان با نشاط و مردم عزیز کشور به کاشتن درخت و ترویج این سنت خوب عادت کنند. 18/12/1388
* امروز مردم موثرترین و مهمترین نقش را در احیای فضای سبز کشور بر عهده دارند و باید در عین توجه به ایجاد فضای سبز جدید، مراقب جنگل ها، باغات، مراتع و زمین های حاصل خیز موجود هم باشند. 15/12/1390
* من خواهش می کنم مسئولینی که در بخشهای مختلف هستند، به این نکته توجه کنند که نگاه به مسئله آب و هوا، نگاه به مسئله غبار، نگاه به مسئله دود، نگاه به مسئله هوای سالم، نگاه به مسئله آب سالم، نگاه به محیط زیست سالم، نگاه به مسئله جنگلها، نگاه های اصلی است؛ اینها را در متن برنامه ها، در مجاری همه برنامه های زندگی بگنجانند. 17/12/1389
اینفوگرافیک بیانات امام خامنه ای درباره حفظ محیط زیست
احادیث طبیعت و محیط زیست
قال الامام الباقر – علیه السلام – : خَیرُ الأعمالِ الحَرثُ.امام باقر – علیه السلام – فرمودند: بهترین کارها کشاورزی است.
«میزان الحکمه، ح ۷۵۴۵»
قال الامام علی – علیه السلام – للاشتر نخعی: وَلیَکُن نَظَرُک فی عِمارَةِ الأرضِ أبلَغَ مِن نَظَرِکَ فی استِجلابِ الخَراجِ لأِنَّ ذلِکَ لایُدرَکُ إلّا بِالعِمارَةِ.امام علی – علیه السلام – به مالک اشتر فرمودند: باید توجّه تو به آباد کردن زمین بیش از توجّه به گرفتن خراج باشد؛ زیرا آن (خراج) جز در نتیجه آبادانی فراهم نمیآید.«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
قال الامام علی – علیه السلام – : لا تُؤوُوا التُّرابَ خَلفَ البابِ فَإنَّهُ مَأوَی الشَّیاطینِ.امام علی – علیه السلام – فرمودند: خاکروبه را پشت در منزل نریزید؛ زیرا جایگاه شیاطین است.
«علل الشرائع، ج ۲، ص ۵۸۳»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِزرَعُوا و اغرِسُوا وَاللَّهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَجَلَّ و لا أطیَبَ مِنهُ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: زراعت کنید و درخت بکارید؛ به خدا قسم آدمیان کاری برتر و پاکتر از این نکردهاند.
«بحار الأنوار، ج ۱۰۳، ص ۶۸»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لا تَطیبُ السُکنی إلّا بِثَلاثٍ: الهَواءِ الطَّیِّبِ وَ الماءِ الغَزیرِ العَذبِ و الأرضِ الخَوّارَةِ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: زندگی جز با سه چیز خوش نمیشود: هوای پاک، آب فراوان گوارا و زمین نرم و سست (آماده زراعت).«تحف العقول، ص ۳۲۰»
قال الامام علی – علیه السلام – : النَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ نُشرَةٌ.امام علی – علیه السلام – فرمودند: نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است.«نهج البلاغه، حکمت ۴۰۰»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : النَّشوَةُ فی عَشَرَةِ أشیاءَ: المَشی و الرُّکُوبِ و الاِرتمِاسِ فِی الماءِ و النَّظَرِ إلَی الخُضرَةِ امام صادق – علیه السلام – فرمودند: شادابی در ده چیز است: پیاده روی، (اسب) سواری، آب تنی (شنا) و نگاه کردن به سبزه … .«الخصال، ص ۴۴۳»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لاتُفسِدْ عَلَی القَومِ ماءَهُم.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: آب مورد نیاز مردم را آلوده نکن.«الکافی، ج ۳، ص ۶۵»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لَقَد کانَ عَلیُّ بنُ الحُسَینِ – علیه السلام – یَمُرُّ عَلَی المَدَرَةِ فی وَسَطِ الطَّریِقِ فَیَنزِلُ عَن دابَّتِهِ حَتّی یُنَحِّیَها بِیَدِهِ عَنِ الطَّریقِ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: امام سجّاد – علیه السلام – هرگاه در میان راه به کلوخی بر میخورد، از مرکب پیاده میشد و با دستش آن را از راه دور میکرد.«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۵۰»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لاتَقطَعُوا الثِّمارَ فَیَبعَثَ اللَّهُ عَلَیکُم العَذابَ صَبًّا.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: درختان میوه را قطع نکنید که خداوند بر شما عذاب فرو میریزد.«الکافی، ج ۵، ص ۲۹۴»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : الکِیمیاءُ الأکبَرُ الزِّراعَةُ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: بزرگترین کیمیا، کشاورزی است.«الکافی، ج ۵، ص ۲۶۱»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : ما فِی الأعمالِ شَیءٌ أحَبُّ إلَی اللَّهِ تَعالی مِنَ الزِّراعَةِ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: در میان کارها، کاری محبوب‌تر از کشاورزی، در نزد خدای متعال نیست.«مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۴۶۱»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : الزّارِعُونَ کُنوزُ الأنامِ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: کشاورزان گنج‌های مردماناند.«الکافی، ج ۵، ص ۲۶۱»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اُطلُبوا الرِّزقَ فی خَبایا الأرضِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: روزی را از آنچه در زمین پنهان است، بجویید.«کنزالعمّال، ح ۹۳۰۲»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ما مِن رَجُلٍ یَغرِسُ غَرساً إلاّ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما یَخرُجُ مِن ثَمَرِ ذلِکَ الغَرسِ.
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر که نهالی بکارد، خداوند به مقدار میوهای که از آن درخت به دست میآید، در نامه اعمال او پاداش مینویسد.«کنزالعمّال، ح ۹۰۵۷»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : إن قامَتِ السَّاعَةُ و فِی یَدِ أحَدِکُم فَسیلَةٌ، فإنِ استَطاعَ أنْ لا یَقومَ حَتّی یَغرِسَها، فَلیَغرِسْها.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: اگر قیامت فرا رسد و در دست یکی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند قبل از بر خواستن آن را بکارد، باید آن را بکارد.«کنزالعمّال، ح ۹۰۵۶»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ما مِن مُسلِمٍ یَغرِسُ غَرسَاً أو یزَرَعُ زَرعَاً، فَیأکُلُ مِنهُ إنسانٌ أوطَیرٌ أو بَهیمَةٌ إلاّ کانَت لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر مسلمانی درختی بنشاند یا کِشتهای بکارد و انسان یا پرنده یا چارپایی از آن بخورد، برای او صدقه محسوب میشود.«مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۴۶۰»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – :مَن نَصَبَ شَجَرَةً و صَبَرَ عَلی حِفظِها والِقیامِ عَلَیها حَتّی تُثمِرَ کانَ لَهُ فی کُلِّ شَیءٍ یُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَةٌ عِندَ اللَّهِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر کس درختی بکارد و در نگهداری آن بکوشد تا میوه دهد، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید، پاداشی نزد خدا خواهد داشت.
«میزان الحکمه، ح ۹۱۴۳»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن أماطَ عَن طَریقِ المُسلِمینَ ما یُؤذِیهِم، کَتَبَ اللَّهُ لَهُ أجرَ قِراءَةَ أربَع مِائةِ آیةٍ کُلُّ حَرفٍ مِنها بِعَشرِ حَسَناتٍ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر کس چیز آزار دهندهای را از راه مسلمانان بردارد، خداوند پاداش قرائت چهارصد آیه را که برای هر آیه ده حسنه است، در نامه اعمال او مینویسد.
«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۵۰»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لا تُحرِقُوا النَّخلَ و لا تُغرِقوهُ بِالماءِ و لا تَقطَعُوا شَجَرَةً مُثمِرَةً و لا تُحرِقُوا زَرعاً لأِنَّکُم لا تَدرونَ لَعَلَّکُم تَحتاجُونَ إلَیهِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: نخل را نسوزانید و آن را در آب غرق نکنید. درخت بارور را قطع نکنید و زراعت را به آتش نکشید؛ زیرا شما نمیدانید، شاید در آینده به آن نیازمند شوید.«الکافی، ج ۵، ص ۲۹»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : النَّظَرُ فی ثَلاثَةِ أشیاءٍ عِبادَةٌ: النَّظَرُ فِی وَجهِ الوالِدَینِ و فِی المُصحَفِ و فِی البَحرِ. رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: نگاه کردن به سه چیز عبادت است: به صورت پدر و مادر، به قرآن و به دریا.
«بحار الأنوار، ج ۱۰، ص ۳۶۸»
امام على علیه السلام :اِتَّقُوا اللَّهَ فى عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّى عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ؛تقواى الهى را درباره بندگان خدا و شهرهاى او رعایت کنید؛ زیرا حتى از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد.نهج البلاغه، از خطبه ۱۶۶ .
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:گنج‌های الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند، محبوب‌تر از زراعت و کشاورزی نیست. تمام پیامبران خدا کشاورز بودند، جز ادریس که کارش دوزندگی بود.الحدیث،ص ۶٫
تقوا پیشه کنید در حق بندگان و شهرها، که شما مسئول هستید؛ حتی از سرزمینها و چهارپایان. انسان هرگز اجازه ندارد خود را رها و لجام گسیخته و آزاد در بهرهبرداری از طبیعت بداند و حق ندارد با آلوده کردن و ویران ساختن طبیعت، به آسایش برسد.طبیعت، نعمتی است که خداوند به امانت در اختیار انسان قرار داده و آدمیان در برابر چگونگی بهرهبرداری از آن مسئول هستند.آلودگی محیط زیست به زیان انسان و همه موجودات تمام میشود.
دیدار با اعضای هیأت علمی همایش محیط زیست، دین و فرهنگ
مسئله‌ى گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلى است؛ اینها را جزو مسائل فرعى نباید به حساب آورد. درست است که در شمارش مسائل اساسى کشور، چشمها و نگاه‌ها به سمت اقتصاد، به سمت فرهنگ، به سمت مسائل پولى، به سمت مسائل سیاسى کشانده میشود – معمولاً اینجور است – لیکن اگر با دقت نگاه کنیم، مسائلى که مربوط به زیست انسانى است، بیشتر از آنها اهمیت دارد. سیاست براى چیست؟ اقتصاد براى چیست؟ خدمات گوناگون شهرى و کشورى براى چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور براى چیست؟ پیشرفت براى این است که انسانها زندگى سالم و مطلوبى داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همه‌ى اینها باطل خواهد شد.۱۳۸۹/۱۲/۱۷
اهمیت محیط زیست
* مسأله محیط زیست یا حفظ منابع طبیعی، برای ما مسأله ای تجمّلاتی و درجه دو نیست؛ یک مسأله حیاتی است. در تلاش ما برای توسعه کشور، اولویّت باید در این بخش باشد.14/12/1377
* در شهر اسلامی، عدالت در تقسیم خدمات شهری، تأمین آرامش روحی و امنیت معنوی، ظهور و اعتلای مظاهراسلامی و انقلابی، عمران و آبادی و زیبایی، حفظ طبیعت و صفای طبیعی، همه با هم باید مورد توجه قرارگیرد. 8/2/1378
* نگاه اسلام به طبیعت و محیط - اعم از جاندار و بی جان - عاطفی، اخلاقی، معنوی و هدایت گرانه است و برخورداری از مواهب طبیعی نیز بر پایه ی اصولی متین، عادلانه، حکیمانه، متوازن و سازنده استوار گردیده است. 20/3/1382
* مسئله ی گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلی است؛ اینها را جزو مسائل فرعی نباید به حساب آورد. 17/12/1389
* سیاست برای چیست؟ اقتصاد برای چیست؟ خدمات گوناگون شهری و کشوری برای چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور برای چیست؟ پیشرفت برای این است که انسانها زندگی سالم و مطلوبی داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همه ی اینها باطل خواهد شد. اهمیت محیط زیست اینجاست. 17/12/1389
* منابع طبیعی ثروتهای ملی اند؛ مال این دولت و آن دولت و این وزیر و آن وزیر که نیستند؛ اینها مال ملتهاست؛ آن هم نه ملتها در یک نسل؛ ثروتی است متعلق به ملتها در طول تاریخشان؛ از اینها باید استفاده کنند. 17/12/1389
* جلوگیری از رفتار غلط با محیط زیست
* همه ی این پدیده هایی که شما می بینید علیه محیط زیست و در آلوده سازی محیط زیست وجود دارد، ناشی از بد استفاده کردن از امکانات طبیعی است. 14/7/1379
* مسئولان کشور باید با برنامه ریزی دقیق، مدیریت صحیح و جدیت در کار، این سرزمین را از تضییع خسارت بار منابع حیاتی و طبیعی و ضایع شدن درخت، آب و خاک نجات بدهند. 14/12/1377
* تخریب محیط زیست معلول نابرابریهای اجتماعی و استفاده غلط از طبیعت و یکی از عوامل تضییع حقوق انسانها است. 20/3/1382
* شیوه های ناصحیح و غیر عادلانه در تعامل با طبیعت و آلوده ساختن محیط زیست در کشورمان نشان دهنده فقدان آگاهیهای زیست محیطی و ضعف ساز و کارهای قانونی در صیانت از محیط زیست و جلوگیری از آلوده ساختن آنست. 20/3/1382
* نادیده گرفتن محیط طبیعی زیست انسان هم نتیجه طغیان، خودبینی و خودخواهی در مقابل طبیعت است. 21/7/1385
مانع سوء استفاده کنندگان از جنگلها و مراتع طبیعی خصوصا در نزدیکی شهرهای بزرگ شوید و مراقب باشید دایره غصب و تصرف نابجا توسعه پیدا نکند. 18/12/1388
* از بین رفتن محیط سبز اطراف شهرها ، به خصوص جنگل ها، مشکلات متعدد بشری را به دنبال دارد که همه ی مسئولین مرتبط با موضوع در دولت، مجلس، قوه ی قضائیه و شهرداری ها باید برای جلوگیری از پیشرفت این حرکت غلط، اقدام جدی به عمل آورند. 15/12/1391
* در اطراف شهرها گاهی جنگلکاری هائی شده لیکن آن چیزی که ثروت اصلی کشور است، که مناطق سبز اطراف شهرهاست، باغات داخل شهرهاست، و بخصوص جنگلهاست، باید محفوظ بماند. 15/12/1391
* تقویت و حفظ محیط زیست
* حفاظت از محیط زیست، جنگل ها و منابع طبیعی و فراهم کردن فضایی سالم و با طراوت برای زندگی از اساسی ترین وظایف است که مسئولان باید آن را در اولویت کاری خود قرار دهند. 17/12/1389
* بی اعتنایی به درخت و گیاه و تباه کردن عوامل طبیعی، برای کشور ضایعه آفرین است، ایران به لحاظ وسعت خاک یکی از کشورهای غنی جهان محسوب می شود، بنا بر این باید با استفاده از موجودی آب و با تکیه بر روشهای علمی، تمامی این سرزمین وسیع را به طور یکپارچه تحت پوشش گیاهی قرار دهیم. 14/12/1377
* ما یک درخت میکاریم، معنایش این است که جوانها که چندین برابرِ نیروی یک آدم پا به سن گذاشتهای مثل ما در آنها وجود دارد و نشاط بیشتری دارند، تعداد بیشتری درخت بکارند و مردم عزیز کشورمان عادت کنند به سنت ایجاد این وسیله ی حیات. 18/12/1388
* این مراسم درختکاری، اقدام نمادینی است تا جوانان با نشاط و مردم عزیز کشور به کاشتن درخت و ترویج این سنت خوب عادت کنند. 18/12/1388
* امروز مردم موثرترین و مهمترین نقش را در احیای فضای سبز کشور بر عهده دارند و باید در عین توجه به ایجاد فضای سبز جدید، مراقب جنگل ها، باغات، مراتع و زمین های حاصل خیز موجود هم باشند. 15/12/1390
* من خواهش می کنم مسئولینی که در بخشهای مختلف هستند، به این نکته توجه کنند که نگاه به مسئله آب و هوا، نگاه به مسئله غبار، نگاه به مسئله دود، نگاه به مسئله هوای سالم، نگاه به مسئله آب سالم، نگاه به محیط زیست سالم، نگاه به مسئله جنگلها، نگاه های اصلی است؛ اینها را در متن برنامه ها، در مجاری همه برنامه های زندگی بگنجانند. 17/12/1389
اینفوگرافیک بیانات امام خامنه ای درباره حفظ محیط زیست
احادیث طبیعت و محیط زیست
قال الامام الباقر – علیه السلام – : خَیرُ الأعمالِ الحَرثُ.امام باقر – علیه السلام – فرمودند: بهترین کارها کشاورزی است.
«میزان الحکمه، ح ۷۵۴۵»
قال الامام علی – علیه السلام – للاشتر نخعی: وَلیَکُن نَظَرُک فی عِمارَةِ الأرضِ أبلَغَ مِن نَظَرِکَ فی استِجلابِ الخَراجِ لأِنَّ ذلِکَ لایُدرَکُ إلّا بِالعِمارَةِ.امام علی – علیه السلام – به مالک اشتر فرمودند: باید توجّه تو به آباد کردن زمین بیش از توجّه به گرفتن خراج باشد؛ زیرا آن (خراج) جز در نتیجه آبادانی فراهم نمیآید.«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
قال الامام علی – علیه السلام – : لا تُؤوُوا التُّرابَ خَلفَ البابِ فَإنَّهُ مَأوَی الشَّیاطینِ.امام علی – علیه السلام – فرمودند: خاکروبه را پشت در منزل نریزید؛ زیرا جایگاه شیاطین است.
«علل الشرائع، ج ۲، ص ۵۸۳»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِزرَعُوا و اغرِسُوا وَاللَّهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَجَلَّ و لا أطیَبَ مِنهُ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: زراعت کنید و درخت بکارید؛ به خدا قسم آدمیان کاری برتر و پاکتر از این نکردهاند.
«بحار الأنوار، ج ۱۰۳، ص ۶۸»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لا تَطیبُ السُکنی إلّا بِثَلاثٍ: الهَواءِ الطَّیِّبِ وَ الماءِ الغَزیرِ العَذبِ و الأرضِ الخَوّارَةِ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: زندگی جز با سه چیز خوش نمیشود: هوای پاک، آب فراوان گوارا و زمین نرم و سست (آماده زراعت).«تحف العقول، ص ۳۲۰»
قال الامام علی – علیه السلام – : النَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ نُشرَةٌ.امام علی – علیه السلام – فرمودند: نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است.«نهج البلاغه، حکمت ۴۰۰»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : النَّشوَةُ فی عَشَرَةِ أشیاءَ: المَشی و الرُّکُوبِ و الاِرتمِاسِ فِی الماءِ و النَّظَرِ إلَی الخُضرَةِ امام صادق – علیه السلام – فرمودند: شادابی در ده چیز است: پیاده روی، (اسب) سواری، آب تنی (شنا) و نگاه کردن به سبزه … .«الخصال، ص ۴۴۳»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لاتُفسِدْ عَلَی القَومِ ماءَهُم.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: آب مورد نیاز مردم را آلوده نکن.«الکافی، ج ۳، ص ۶۵»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لَقَد کانَ عَلیُّ بنُ الحُسَینِ – علیه السلام – یَمُرُّ عَلَی المَدَرَةِ فی وَسَطِ الطَّریِقِ فَیَنزِلُ عَن دابَّتِهِ حَتّی یُنَحِّیَها بِیَدِهِ عَنِ الطَّریقِ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: امام سجّاد – علیه السلام – هرگاه در میان راه به کلوخی بر میخورد، از مرکب پیاده میشد و با دستش آن را از راه دور میکرد.«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۵۰»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : لاتَقطَعُوا الثِّمارَ فَیَبعَثَ اللَّهُ عَلَیکُم العَذابَ صَبًّا.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: درختان میوه را قطع نکنید که خداوند بر شما عذاب فرو میریزد.«الکافی، ج ۵، ص ۲۹۴»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : الکِیمیاءُ الأکبَرُ الزِّراعَةُ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: بزرگترین کیمیا، کشاورزی است.«الکافی، ج ۵، ص ۲۶۱»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : ما فِی الأعمالِ شَیءٌ أحَبُّ إلَی اللَّهِ تَعالی مِنَ الزِّراعَةِ.امام صادق – علیه السلام – فرمودند: در میان کارها، کاری محبوب‌تر از کشاورزی، در نزد خدای متعال نیست.«مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۴۶۱»
قال الامام الصادق – علیه السلام – : الزّارِعُونَ کُنوزُ الأنامِ.
امام صادق – علیه السلام – فرمودند: کشاورزان گنج‌های مردماناند.«الکافی، ج ۵، ص ۲۶۱»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اُطلُبوا الرِّزقَ فی خَبایا الأرضِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: روزی را از آنچه در زمین پنهان است، بجویید.«کنزالعمّال، ح ۹۳۰۲»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ما مِن رَجُلٍ یَغرِسُ غَرساً إلاّ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما یَخرُجُ مِن ثَمَرِ ذلِکَ الغَرسِ.
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر که نهالی بکارد، خداوند به مقدار میوهای که از آن درخت به دست میآید، در نامه اعمال او پاداش مینویسد.«کنزالعمّال، ح ۹۰۵۷»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : إن قامَتِ السَّاعَةُ و فِی یَدِ أحَدِکُم فَسیلَةٌ، فإنِ استَطاعَ أنْ لا یَقومَ حَتّی یَغرِسَها، فَلیَغرِسْها.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: اگر قیامت فرا رسد و در دست یکی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند قبل از بر خواستن آن را بکارد، باید آن را بکارد.«کنزالعمّال، ح ۹۰۵۶»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ما مِن مُسلِمٍ یَغرِسُ غَرسَاً أو یزَرَعُ زَرعَاً، فَیأکُلُ مِنهُ إنسانٌ أوطَیرٌ أو بَهیمَةٌ إلاّ کانَت لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر مسلمانی درختی بنشاند یا کِشتهای بکارد و انسان یا پرنده یا چارپایی از آن بخورد، برای او صدقه محسوب میشود.«مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۴۶۰»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – :مَن نَصَبَ شَجَرَةً و صَبَرَ عَلی حِفظِها والِقیامِ عَلَیها حَتّی تُثمِرَ کانَ لَهُ فی کُلِّ شَیءٍ یُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَةٌ عِندَ اللَّهِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر کس درختی بکارد و در نگهداری آن بکوشد تا میوه دهد، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید، پاداشی نزد خدا خواهد داشت.
«میزان الحکمه، ح ۹۱۴۳»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن أماطَ عَن طَریقِ المُسلِمینَ ما یُؤذِیهِم، کَتَبَ اللَّهُ لَهُ أجرَ قِراءَةَ أربَع مِائةِ آیةٍ کُلُّ حَرفٍ مِنها بِعَشرِ حَسَناتٍ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: هر کس چیز آزار دهندهای را از راه مسلمانان بردارد، خداوند پاداش قرائت چهارصد آیه را که برای هر آیه ده حسنه است، در نامه اعمال او مینویسد.
«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۵۰»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لا تُحرِقُوا النَّخلَ و لا تُغرِقوهُ بِالماءِ و لا تَقطَعُوا شَجَرَةً مُثمِرَةً و لا تُحرِقُوا زَرعاً لأِنَّکُم لا تَدرونَ لَعَلَّکُم تَحتاجُونَ إلَیهِ.رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: نخل را نسوزانید و آن را در آب غرق نکنید. درخت بارور را قطع نکنید و زراعت را به آتش نکشید؛ زیرا شما نمیدانید، شاید در آینده به آن نیازمند شوید.«الکافی، ج ۵، ص ۲۹»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : النَّظَرُ فی ثَلاثَةِ أشیاءٍ عِبادَةٌ: النَّظَرُ فِی وَجهِ الوالِدَینِ و فِی المُصحَفِ و فِی البَحرِ. رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند: نگاه کردن به سه چیز عبادت است: به صورت پدر و مادر، به قرآن و به دریا.
«بحار الأنوار، ج ۱۰، ص ۳۶۸»
امام على علیه السلام :اِتَّقُوا اللَّهَ فى عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّى عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ؛تقواى الهى را درباره بندگان خدا و شهرهاى او رعایت کنید؛ زیرا حتى از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد.نهج البلاغه، از خطبه ۱۶۶ .
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:گنج‌های الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند، محبوب‌تر از زراعت و کشاورزی نیست. تمام پیامبران خدا کشاورز بودند، جز ادریس که کارش دوزندگی بود.الحدیث،ص ۶٫
تقوا پیشه کنید در حق بندگان و شهرها، که شما مسئول هستید؛ حتی از سرزمینها و چهارپایان. انسان هرگز اجازه ندارد خود را رها و لجام گسیخته و آزاد در بهرهبرداری از طبیعت بداند و حق ندارد با آلوده کردن و ویران ساختن طبیعت، به آسایش برسد.طبیعت، نعمتی است که خداوند به امانت در اختیار انسان قرار داده و آدمیان در برابر چگونگی بهرهبرداری از آن مسئول هستند.آلودگی محیط زیست به زیان انسان و همه موجودات تمام میشود.