آموزش شهروندی و مدیریت پسماند

امروزه اداره جوامعی که دارای خرده فرهنگ های متفاوت می باشند، کارآسانی نیست. شاید به همین دلیل آموزش های شهروندی که به اشکال مختلف در بیشتر کشورها متداول بوده است این روزها اقبال زیادی پیدا کرده و توجه بسیاری را متوجه خود ساخته است. به گونه ای که برخی از نویسندگان این آموزش ها را نجات بخش بحران دنیای معاصر می دانند. چرا که فرآیند آموزش می تواند سهم بسیار مهمی در ایجاد تعامل بین افراد و مشارکت شهروندان و بسط و گسترش فرهنگ مطلوب و قابل قبول جامعه انسانی داشته باشد. سخن گفتن از یکی از اصول اساسی نظام نوین مدیریت شهری یعنی آموزش زندگی شهری کار ساده ای نیست چرا که برای رسیدن به هدف های یک نظام موفق مدیریت شهری باید کارگزاران مسئول اداره امور شهر، راههای مختلف و گوناگون شناخت مزایا و معایب زندگی شهری را به شهروندان آموزش دهند و مردمی نیز که اداره شهر بر زندگی آنها تاثیر می گذارد باید نقش فعالی را در این زمینه بر عهده گیرند.
 اهمیت آموزش شهروندی و خانواده از بعد فردی و اجتماعی و تاثیرگذاری آن بر زندگی شهری به حدی است که در اصل ده قانون اساسی واحد بنیادین شناخته شده است و شهر به مانند آینه ای است که کنش، رفتار و منش شهروند به خوبی در آن منعکس می شود. امروزه یکی از کارآمدترین سازوکارهای مدیریت شهری در ارتقا و توسعه فرهنگ شهروندی و رفع معضلات و مشکلات شهری بویژه مدیریت پسماند،بهره مندی از فرآیند آموزش خصوصا آموزشهای همگانی و شهروندی می باشد و عدم توجه به آن موجب رکود نقش شهروندان در نظام مدیریت شهری و همچنین باعث فراهم نشدن شرایط توسعه پایدار شهری خواهد شد.
بشر امروزی دچار نوعی مصرف گرایی ناآگاهانه گردیده است. پایین آمدن استانداردهای کیفی انواع کالا و محصولات، کاهش عمر مفید محصولات، پایین بودن برخی استانداردهای کنترل کیفیت کالا، افزایش جمعیت، افزایش تقاضای مصرف، تنوع در کالا ها، بسته بندی های شیک و چشم‌نواز، تمایل انسان به خرید اجناس لوکس، شیک و جذاب و صدها شاخص گفته و ناگفته دیگر در این خصوص باعث مصرف گرایی اجباری برای شهروندان گردیده است و پیامد آن تولید میلیونها تن انواع پسماندهای مختلف است که به صورت روزانه می باشد.
هر روزه به دلیل تنوع در کالاها و محصولات و پکیج ها وبسته بندی ها در آنالیز کمی و کیفی پسماندهای شهری و روستایی، صنعتی و بیمارستانی، خطرناک و ویژه و... شاهد پدیدار شدن انواع پسماندهای جدید هستیم. هر روزه به جنبه های بهداشتی و زیست محیطی ناشی از مخاطرات این نوع پسماندها افزوده می شود و این موضوع در رأس اولویت های برنامه ریزی بهداشتی و زیست محیطی مسئولین ذی ربط قرار می گیرد. به هر حال یکی از راهکارهای بنیادی و اصولی برای کاهش این معضل بهداشتی، اجتماعی و زیست محیطی، آموزش و انجام برنامه های متنوع و موثر و اطلاع رسانی می باشد که برای همه شهروندان جامعه لازم و ضروری است.
بدیهی است موثرترین راه در راستای کاهش تولید زباله و تفکیک زباله، ارائه آموزش ها و ارتقای آگاهی های شهروندان در خصوص مدیریت پسماند است. با مطالعه بر روی شیوه های مختلف آموزشی یکی از بهترین شیوه های آموزش شهروندی که می تواند به نحو موثری ارتباط بین یاد دهنده و یادگیرنده را تداوم بخشد، آموزش چهره به چهره و مستقیم (حضوری) می باشد.